Zmiany klimatu to jeden z najpoważniejszych problemów z jakimi ludzkość ma obecnie do czynienia. Zachowanie ludzi w najbliższych dziesięcioleciach określi życie na Ziemi i świat, w którym będą żyły następne pokolenia. Właśnie dlatego ekologiczne wychowanie jest tak ważne, zwłaszcza że klimatu nie da się „naprawić od ręki” i potrzebny do tego jest wspólny wysiłek ludzkości.
Ekologia to połączenie greckiego słowa oíkos, oznaczającego „mieszkanie”, „środowisko”, ze słowem lógos znaczącym „wiedzę” i „umysł”. Najprościej zatem ekologia oznacza naukę o strukturze oraz funkcjonowaniu przyrody i wskazuje jak ludzie powinni dbać o Ziemię, która jest ich domem.
Małe wielkie kroki do bycia EKO bohaterem
W jakim wieku rozpocząć edukację ekologiczną dzieci i jak to robić? Odpowiedź jest bardzo prosta: jak najwcześniej, a najlepszą techniką jest po prostu dawanie dzieciom dobrego przykładu, zgodnie z powiedzeniem: „lepszy przykład niż wykład”.
3R: Reduce, Reuse, Rycycle (ang.) - podstawowa zasada ekologicznego savoir-vivre’u naprawdę nie jest skomplikowana - Unikaj kupowania niepotrzebnych produktów, Użyj powtórnie, Utylizuj. Stosowanie w praktyce tych zasad nie jest ani uciążliwe, ani niewygodne. Nasze codzienne ekologiczne nawyki i proste z pozoru czynności, w rzeczywistości mają olbrzymie, globalne znaczenie. Takimi czynnościami jest np.: gaszenie światła, wyłączanie wody podczas mycia zębów lub segregowanie odpadów, które mogą być ponownie przetworzone. Zachęcajmy dzieci do udziału w akcjach ekologicznych czy społecznych takich jak „Sprzątanie świata” lub zbierania plastikowych zakrętek, które oddawane odpowiednim firmom służą do ponownego przetworzenia. Takie działania uczą dzieci odpowiedzialności ekologicznej wobec środowiska naturalnego.
Kontakt z przyrodą i poznawanie świata
W wychowaniu ekologicznym młodych pokoleń niezwykle ważne jest uzmysłowienie jak niesamowita jest nasza planeta, jak funkcjonuje świat przyrody i jak bardzo poszczególne ekosystemy, są ze sobą powiązane i współzależne. Bezpośredni kontakt dzieci ze światem przyrody jest doskonałym źródłem wiedzy o tym jak on funkcjonuje, pozwala zrozumieć jakie miejsce w przyrodzie zajmuje człowiek, jak bardzo za niego jest odpowiedzialny, ale i zależny. Spacer po lesie czy parku, troska z jaką otaczamy nie tylko domowe pupile, ale ptaki czy zwierzęta żyjące na wolności, zaowocują wzmocnieniem wrażliwości i odpowiedzialności społecznej w dorosłym życiu. Podczas spacerów czy wycieczek zwracajmy uwagę na harmonię jaka panuje w świecie roślin i zwierząt, tłumaczmy dzieciom jak przyroda funkcjonuje, dlaczego pory roku się zmieniają i jaki wpław na środowisko ma zmieniający się klimat. Warto podkreślać opiekuńczą rolę człowieka wobec przyrody. Nigdy nie pozostawiajmy po sobie śmieci, sprzątajmy odchody naszych domowych pupili, zachęcajmy dzieci do pielęgnacja roślin domowych, do dokarmiania ptaków w okresie zimowym czy budowania domków dla użytecznych owadów. Dla dzieci będzie to świetna zabawa, a przy okazji będą się uczyły odpowiedzialnych ekologicznie postaw.
W zrozumieniu funkcjonowania środowiska naturalnego bardzo pomocne są książki o przyrodzie dla dzieci i młodzieży. Jest to doskonały sposób na poznanie odległych, a nawet niedostępnych miejsc na naszej planecie. Dzięki książkom możemy poznać inne kontynenty, dzikie zwierzęta i egzotyczne rośliny lub zobaczyć co słychać na dnie oceanu. Książki w prosty sposób pomogą też zrozumieć dzieciom jak destrukcyjna względem środowiska naturalnego bywa działalność człowieka.
Świadome wybory konsumenckie już od najmłodszych lat
Niebagatelną rolę w wychowaniu ekologicznym pełni nauczenie dzieci bycia odpowiedzialnymi konsumentami. Coraz częściej można spotykać się z terminami: EKO moda, EKO turystyka, EKO żywność. Nie chodzi tu o całkowitą zmianą swoich wyborów życiowych, ale o świadome decyzje, oszczędność i mądry minimalizm. Podczas zakupów pokażmy dzieciom jak odpowiedzialnie je robić. Wybierajmy lokalne i sezonowe warzywa i owoce, zminimalizujmy używanie foliowych torebek, kupujmy produkty w opakowaniach, które można ponownie przetworzyć, zwróćmy uwagę na to czy kupowane przez nas rzeczy są wytwarzane przy poszanowaniu praw człowieka. Kupujmy mądrze, tak by nie wyrzucać nadmiaru żywności i nie nabywać rzeczy, których tak naprawdę nie potrzebujemy lub mamy w nadmiarze. Nieużywanych ubrań, plastikowych zabawek czy niepotrzebnych, ale wciąż działających przedmiotów – nie wyrzucajmy, można je oddać lub sprzedać. Sposobów na bycie świadomym eko konsumentem jest naprawdę wiele.
Emisja gazów cieplarnianych, smog, recykling, globalne ocieplenie ... a co to takiego?
Pojęcia określające zmiany w środowisku naturalnym dla dzieci są terminami abstrakcyjnymi. Aby je zmobilizować do działania i zachęcić do proekologicznych postaw powinny je nie tylko znać, ale i rozumieć, wiedzieć co jest ich przyczyną i jak przykre konsekwencje ze sobą niosą. Tylko wtedy, przy zrozumieniu mechanizmów przyczynowo- skutkowych, dzieci dostrzegą sens ekologicznych wysiłków. Jeśli mamy trudności w wytłumaczeniu np. jak emisją gazów cieplarnianych przyczynia się do zielonych zim w Polsce, warto sięgnąć po eko książki. Ich wybór na rynku jest ogromny, a koszty niewielkie. Warto zatem poszukać tych, które aktualnie najlepiej posłużą do wytłumaczeniu trudnych ekologicznych pojęć naszym pociechom.
Edukacyjne książki o ochronie środowiska oraz zrównoważonym rozwoju
Eko poradników, książek o ochronie środowiska, o zwierzętach i przyrodzie napisanych specjalnie dla dzieci jest naprawdę dużo, poniżej prezentujemy tylko kilka wybranych. Jeśli już je znacie, to zapraszamy do działów księgarni BeMyBook, w których książek o ochronie środowiska i o przyrodzie znajdziecie zdecydowanie więcej.
